به گزارش خبرنگار ایرنا، یکی از سفرهای به یاد ماندنی که در خاطره هر یک از ما باقی میماند، سفرهای خانوادگی است. این سفرها سرشار از داستانها و تجربیاتی است از گفتوگوهایی که داشتیم، جادههایی که پیمودیم، دیدنیهایی که مشاهده کردیم، خرید سوغاتیها، دوستان و مکانهای جدیدی که ما را کنار هم جمع کرد و البته اعتمادی که نزدیکی ما را بیشتر کرد. در این شیرینی سفر، خستگی معنا ندارد و ما در صبر سفر سهیم هستیم و یکدیگر را همراهی میکنیم.
یک پژوهشگر حوزه گردشگری درباره اهمیت سفرهای خانوادگی معتقد است که این سفرها نه تنها موجب تقویت روابط عاطفی و اجتماعی میان اعضای خانواده میشوند، بلکه نقش حیاتی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران ایفا میکنند. با برنامهریزی و سرمایهگذاری اصولی، این نوع سفرها میتوانند عاملی موثر در تحقق اهداف توسعه پایدار و ارتقای سطح زندگی ایرانیان باشند.
اهمیت اقتصادی سفرهای خانوادگی
مهران حسنی اظهار داشت: در جامعه ایرانی، خانوادهها به عنوان اصلیترین گروه مصرفکننده سفر، از طریق خرید صنایع دستی، اقامت در هتلها و مراکز اقامتی، صرف غذا در رستورانهای محلی و… به افزایش درآمد جامعه محلی کمک میکنند. از سوی دیگر، سفرهای خانوادگی موجب رونق گردشگری داخلی میشوند؛ زیرا خانوادهها به جای سفر به خارج از کشور، به نقاط مختلف ایران سفر میکنند که این موضوع از لحاظ اقتصادی موجب حفظ منابع مالی داخل کشور میگردد.
اهمیت اجتماعی سفرهای خانواده محور
یکی از اعضای انجمن متخصصان جهانگردی کشور درباره جنبههای اجتماعی سفرهای خانوادگی بیان کرد: این نوع سفرها فرصتی است برای تعامل بیشتر اعضای خانواده که میتوانند زمان بیشتری را به گفتوگو، سرگرمی و فعالیتهای گروهی اختصاص دهند. در سفرهای خانوادگی، افراد تجربههای مشترک و منحصر به فردی چون بازدید از مناطق طبیعی، تاریخی و فرهنگی دارند که باعث تعمیق روابطشان میشود. تحقیقات علمی نشان داده است که فعالیتهای گروهی در سفر باعث کاهش استرس روانی اعضای خانواده و ارتقای کیفیت زندگی آنان میشود.
وی همچنین به اهمیت دیگری اشاره کرد که جنبه اجتماعی سفرهای خانوادگی را پررنگتر میکند و آن ارتباط خانوادهها با یکدیگر است. این موضوع میتواند حس وحدت و انسجام در جامعه را افزایش دهد. برگزاری رویدادها و جشنوارههای مرتبط با گردشگری خانوادگی این امکان را فراهم میکند که خانوادهها تجربیاتشان را به اشتراک بگذارند و به تقویت همبستگی اجتماعی کمک نمایند.
اهمیت سفرهای خانوادگی از منظر فرهنگی
مهران حسنی در بخشی دیگر به جنبه فرهنگی سفرهای خانوادگی پرداخت و توضیح داد: خانوادهها میتوانند در طول سفر، فرزندان خود را با فرهنگ و آداب و رسوم مناطق مختلف آشنا کنند که این فرصت آموزشی باعث آشنایی نسل جوان با تاریخ و فرهنگ غنی ایران میشود و در نتیجه هویت فرهنگی آنان تقویت میگردد.
او افزود: دیگر مزیت سفرهای خانوادگی این است که خانوادهها با چالشهای زیستمحیطی، میراث فرهنگی، صنایع دستی و سایر مسائل آشنا شده و با دانش کسبشده به حفاظت این منابع ارزشمند توجه بیشتری نشان میدهند.
این کارشناس گردشگری ضمن توصیف سفرهای خانوادگی به عنوان پایدارترین نوع گردشگری، به مزایای دیگری مانند کاهش اثرات مخرب زیستمحیطی، توزیع عادلانه درآمد در مناطق مختلف، افزایش احساس شادی و تعلق خاطر نسبت به مناطق سرزمین کهن ایران اشاره کرد و تقویت حس غرور ناشی از آشنایی با میراث عظیم فرهنگی، تاریخی و طبیعی کشور را از دیگر فواید آن دانست.
راهکارهایی برای فعال سازی گردشگری خانوادگی
حسنی تصریح کرد که قطعاً چالشها و فرصتهای زیادی برای تحول عملی در سفرهای خانوادگی وجود دارد و تاکید کرد: برای رسیدن به اهداف مورد نظر، برنامهریزی و اجرای تورهای خانوادگی باید با رویکرد «چندنسلی» انجام شود؛ بدین معنا که نیازهای همه اعضای خانواده از کودکان تا سالمندان را دربرگیرد و شامل برنامههای سرگرمکننده برای کودکان، فعالیتهای آموزشی برای نوجوانان و برنامههای نشاطبخش و آرامشدهنده برای سالمندان باشد.
وی افزود: این تورها میتوانند شامل تورهای هنری با محوریت بازدید از مراکز هنری و کارگاههای صنایع دستی، تورهای تاریخی با بازدید هدفمند از میراث فرهنگی ملموس و ناملموس و همچنین تورهای سلامت و طبیعتدرمانی با اقامت در مناطق طبیعی جهت ارتقای سلامت روان باشند.
یکی از اعضای انجمن صنفی متخصصان جهانگردی کشور، ویژگی متمایز بستههای مسافرتی خانوادگی را تنوع برنامهها و مقرون به صرفه بودن آنها عنوان کرد که باعث جذب بیشتر خانوادهها و افزایش رضایت و مشارکت آنان در سفرهای داخلی میشود.
او ادامه داد: طراحی اپلیکیشن گردشگری خانوادگی که بتواند اطلاعات مربوط به مسیرهای مناسب برای خانوادهها، اقامتگاههای خانوادگی، جاذبههای گردشگری متناسب، پیشنهادهای ویژه سفر، اشتراکگذاری تجربیات سفر و استفاده از تجربیات دیگران را ارائه دهد، ضروری است. با استفاده فراگیر از فناوری و دسترسی گسترده مردم به اینترنت، میتوان در هزینهها و زمان سفرهای خانوادگی صرفهجویی کرد.
– بهرهگیری از قدرت رسانهها و شرکتهای مسافرتی در تبلیغ سفرهای خانوادگی
حسنی به تاثیر رسانهها اشاره کرد و گفت: تولید برنامههای تلویزیونی و رسانهای به صورت مستند، داستانی و آموزشی در قالب کلیپ، گزارش تصویری، سریال و فیلم کوتاه با محوریت مقاصد مناسب برای سفرهای خانوادگی و فواید آنها، میتواند به عنوان ابزاری مهم در فرهنگسازی سفرهای خانواده محور عمل کند و به دلیل فرهنگ قوی خانوادگی در کشور، مورد استقبال گسترده قرار گیرد.
این کارشناس همچنین افزود: شرکتهای مسافرتی و جهانگردی به همراه راهنمایان گردشگری، با هدف فرهنگسازی استفاده حداقلی از منابع طبیعی، تولید کمتر زباله، ترویج رفتارهای مسئولانه در طبیعت و حفاظت از محیط زیست، برنامهریزی تورهای سبز خانوادگی و برگزاری کارگاههای آموزشی برای جذب مخاطبان آگاه در زمینه حفاظت از منابع طبیعی و میراث ملی را در دستور کار دارند.
وی اظهار داشت: برای تحقق فرهنگ سفر خانوادگی نیازمند رویکردی چندجانبه شامل برنامهریزی دقیق، ایجاد زیرساختهای مناسب، حمایتهای مالی و فرهنگی، بهرهگیری از ابزارهای دیجیتال نوین و تحکیم پیوندهای خانوادگی از طریق گردشگری هستیم که علاوه بر تأثیرگذاری بر توسعه اقتصادی و فرهنگی و حفظ منابع طبیعی و محیط زیست، عامل اصلی پیشرفت اجتماعی خواهد بود.
مازندران و فرصتهای ممتاز برای سفرهای خانوادگی
نایبرئیس انجمن گردشگری پایدار مازندران در گفتوگو با خبرنگار ایرنا به امکانات و جاذبههای استان مازندران در میزبانی سفرهای خانوادگی اشاره کرد؛ وی گفت: مازندران با داشتن آثار طبیعی، تاریخی و فرهنگی برجسته یکی از بهترین مقاصد گردشگری کشور است و با موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خاص خود، پتانسیل تبدیل شدن به مرکز مهم گردشگری خانوادگی را داراست.
او ادامه داد: تجربه لحظات شاد در دل طبیعت زیبا و شگفتانگیز از جنگلهای هیرکانی با درختان کهنسال تا سواحل طلایی دریای نیلگون خزر موجب کاهش استرس و خستگی و بهبود سلامت روان میشود. برای خانوادههایی که علاقهمند به سفرهای ساحلی و دریایی، کوهنوردی، جنگلنوردی و بازدید از جاذبههای طبیعی هستند، این منطقه فرصتی بینظیر برای ایجاد و تقویت حس همکاری و آشنایی میان اعضای خانواده فراهم میکند.
حسنی به دیگر تأثیرات مثبت سفرهای خانوادگی به مازندران اشاره کرد که شامل آموزش مهارتهای زیستمحیطی، کار گروهی و احترام به فرهنگهای بومی در محیط عملی است. وی توسعه گردشگری خانوادهمحور در استان مازندران را امری ضروری دانست و خواستار همکاری بخش دولتی، خصوصی و سازمانهای مردمنهاد برای فراهمکردن زیرساختها و امکانات مرتبط شد.
اقامتگاههای خانوادگی، فضاهای تفریحی برای خانوادهها، شهربازیها، کمپهای خانوادگی در جنگلها و سواحل، رویدادهای فرهنگی و آموزشی، فعالیتهای طبیعتگردی با تورهای خانوادگی و برنامههای آموزش کشاورزی محلی و محیط زیست برای کودکان و نوجوانان از جمله مهمترین بخشهای طراحی اپلیکیشن گردشگری خانوادگی مازندران است که شامل اطلاعات جاذبهها، مسیرهای خانوادگی، برنامههای تفریحی و تخفیفهای ویژه بوده و زیرساختها و امکانات لازم برای اجرا در استان را ضروری میداند.
طرح دهکده گردشگری خانوادگی؛ پیشنهاد نوین برای سرمایهگذاران حوزه گردشگری
دبیر انجمن گردشگری سبز پایدار مازندران طرح دهکده گردشگری خانوادهمحور را پیشنهاد مناسبی برای سرمایهگذاران گردشگری استان مازندران دانست. وی توضیح داد: این طرح شامل ایجاد یک مجتمع جامع گردشگری ساحلی یا جنگلی است که در تمام فصول پذیرای گردشگران باشد و امکاناتی مانند اقامتگاههای خانوادگی، فضاهای تفریحی، فعالیتهای فرهنگی، کارگاههای آموزشی، امکانات رفاهی و ایمنی و کمپهای اقامتی را فراهم کند.
حسنی بیان کرد: این طرح جامع و نوآورانه میتواند بستری برای تفریح، آموزش و تقویت پیوندهای خانوادگی فراهم آورد و با هدف ارائه خدمات ممتاز به خانوادهها، حفظ محیط زیست و توانمندسازی جوامع محلی در مسیر توسعه پایدار و پاسداشت ارزشهای خانواده اجرا میشود.
بر اساس گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، استان مازندران دارای بیش از 6000 واحد اقامتی، پذیرایی و رفاهی مجاز و فعال است که شامل هتلها، متلها، آپارتمانهای خدماتی، مسافرخانهها، اقامتگاههای بومگردی، مجتمعهای گردشگری، مراکز پذیرایی و خطوط بزرگراه میشود و سالانه پذیرای حداقل 20 میلیون مسافر است و در تمامی فصول سال گردشگران زیادی را جذب میکند.