چرا ظاهراً متوقف کردن سارقان تلفن غیرممکن است؟

حتی اگر هیچ‌گاه تلفن هوشمندتان به سرقت نرود، احتمالاً کسی را می‌شناسید که این اتفاق برایش افتاده است. در لندن، ۸۰,۰۰۰ تلفن هوشمند در سال گذشته سرقت شده است و همانطور که قربانیان سرقت تلفن می‌دانند، از دست دادن یک دستگاه گران‌قیمت می‌تواند ناراحت‌کننده باشد، اما دردسرهای مربوط به جایگزینی دستگاهی که کل زندگی دیجیتال شما را اداره می‌کند، حتی بدتر است. پس چرا نمی‌توانیم جلوی سارقان تلفن را بگیریم و آیا روش بهتری برای حفاظت از اطلاعات شخصی وجود دارد؟

پاسخ تا حدی به دلیل تنوع استفاده‌ای است که مجرمان از تلفن‌های دزدیده شده می‌کنند، اما این موضوع به شرکت‌های فناوری نیز مربوط است که امنیت را در اولویت‌های خود قرار نمی‌دهند و دولت‌های بین‌المللی هنوز به راه‌حلی جهانی نرسیده‌اند. به طور کلی، مسئله بسیار پیچیده است.

برخی قربانیان بر عدم برخورد مناسب پلیس با سارقان تلفن انتقاد کرده‌اند. وقتی ناو داگمور از والدروپتون، انگلستان، برای اولین بار به لندن رفت، پس از ترک ایستگاه یوستون، یکی از مراکز اصلی حمل و نقل، گوشی آیفونش در چند ثانیه به سرقت رفت. او گفت: «به صراحت بگویم، این مسئله ناراحت‌کننده بود.» «باید راهی غیر از این وجود داشته باشد تا جلوی استفاده دیگران از گوشی شما گرفته شود، و فکر می‌کنم پلیس باید بیشتر کار کند.»

پلیس متروپولیتن لندن به او اطلاع داد که در همان ساعت چندین سرقت دیگر در آن مکان رخ داده است و تاکید کرد که «هیچ امیدی» برای بازیابی گوشی وجود ندارد. داگمور تنظیمات امنیتی تشخیص چهره را فعال کرده بود، اما دستگاه بلافاصله پس از سرقت قفل شد و دزد ظرف مدت کوتاهی بیش از ۳۰۰ پوند را در فروشگاه‌های مختلف لندن خرج کرد. او گفت که بزرگ‌ترین ضربه از دست دادن عکس‌های سه فرزندش بود که هیچ جایی برای بازیابی نداشت.

وقتی گوشی کسی مانند داگمور به سرقت می‌رود، این گوشی وارد چرخه‌ای از فعالیت‌های مجرمانه می‌شود. ساده‌ترین مسیر، فروش گوشی توسط دزد است که معمولاً به کشوری دیگر ارسال می‌شود. همچنین گوشی‌ها ممکن است به قطعات در کارگاه‌های تعمیر غیرقانونی تبدیل شوند. دانیل گرین، بازپرس پلیس شهر لندن، می‌گوید سرقت تلفن معمولاً با باندهایی مرتبط است که به طور گسترده از این کالا مشابه قاچاق مواد مخدر استفاده می‌کنند.

کلاهبرداری‌های پیشرفته تر هم وجود دارد، مانند تعویض سیم‌کارت که باعث می‌شود پیام‌های متنی به دستگاه دیگری منتقل شود و این امر به مجرمان امکان دسترسی به ایمیل‌ها و وبسایت‌هایی که تأیید هویت دو مرحله‌ای دارند را می‌دهد. این مشکل با تنظیم رمز عبور برای سیم‌کارت قابل رفع است، اما باید قبل از سرقت انجام شود.

با اینکه تعریف رمز عبور روی گوشی امنیت ایجاد می‌کند، این مسئله همیشه کافی نیست، همان‌طور که جیمز اوسالیوان، مدیر برنامه‌ای به نام Nuke که برای کمک به قربانیان سرقت گوشی طراحی شده است توضیح می‌دهد. سارقان ممکن است رمز گوشی را با زیر نظر گرفتن شما یا روش‌های زیرکانه‌تر پیدا کنند. مثلاً فعال کردن حالت SOS اضطراری در آیفون و سپس لغو آن، مزاحمان را مجبور می‌کند تا دفعه بعد با وارد کردن کد عبور وارد شوند. سارقی هوشمند می‌تواند وقتی شما رمز را وارد می‌کنید، به شکل نامحسوس آن را مشاهده کند.

اگر در دسترس بدون قفل باشد، دسترسی بیش‌تر به اهداف مجرمانه فراهم است؛ سارقان می‌توانند پول‌هایی از حساب‌های بانکی آنلاین یا کریپتوکارنسی به سرقت ببرند و سپس از دوستان و خانواده قربانی کلاهبرداری کنند. همچنین می‌توانند لینک‌های مخرب در حساب‌های رسانه‌های اجتماعی منتشر کنند و اطلاعات خصوصی را هدف قرار دهند.

پس چه باید کرد؟ دولت بریتانیا حداقل به مشکل پی برده است. آنها در پایان سال گذشته طرحی را برای مقابله با سرقت تلفن‌ها آغاز کردند، قول دادند تا فشار وارد کنند که تلفن‌های هوشمند امکان غیرفعال‌سازی دائمی پس از سرقت را داشته باشند. همچنین تحقیقات بیشتری را درباره سارقان، محل وقوع سرقت و روش‌های مقابله با مشکل انجام خواهند داد.

از نظر تئوری، فناوری لازم برای غیرفعال‌سازی گوشی‌های سرقت شده در حال حاضر موجود است. هر دستگاه دارای کد IMEI منحصربه‌فردی است که می‌تواند توسط شبکه تلفن همراه مسدود شود. این سیستم در کشورهایی مانند بریتانیا، کانادا و ایالات متحده کاربرد دارد. با این حال، گوشی که از این طریق مسدود شده است، همچنان می‌تواند از طریق وای‌فای به اینترنت متصل شود. پلیس متروپولیتن بارها از شرکت‌های فناوری خواسته است دسترسی به خدمات ابری مرتبط با این گوشی‌ها مانند پشتیبان‌گیری داده‌ها و ذخیره عکس‌ها را مسدود کنند تا جذابیت گوشی برای سارقان کاهش یابد؛ اما اپل و گوگل تاکنون چنین اقدامی نکرده‌اند.

حتی اگر چنین محدودیت‌هایی در چند کشور اعمال شود، مشکلات هنوز پابرجا هستند. گرین اشاره می‌کند که دوست دارد سازندگان گوشی‌ها «دکمه کشتن» دائمی‌ای برای دستگاه‌ها ایجاد کنند که سارقان را کاملاً از بهره‌برداری از گوشی محروم کند. او می‌گوید: «نمی‌دانم این اقدام چقدر برای آنها مشکل‌ساز خواهد بود. اما باید فشار بیشتری رویشان باشد. ما در حال جمع‌آوری تکه‌های پازل هستیم و این کار بسیار دشوار است.»

جردن هار، یک متخصص سابق پزشکی قانونی پلیس که اکنون در شرکت امنیتی S-RM فعالیت می‌کند، می‌گوید گوشی‌ها قبلاً ویژگی‌های امنیتی دارند که باید جلوی سارقان حرفه‌ای را بگیرند. به عنوان مثال، برخی گوشی‌ها هنگام تشخیص ضربه یا حرکت ناگهانی قفل می‌شوند، مثلاً وقتی از دست دزد بیرون کشیده می‌شوند.

مشکل این است که اغلب این ویژگی‌ها به صورت پیش‌فرض فعال نیستند، احتمالا برای ساده‌تر کردن استفاده. هار می‌گوید: «انتخاب این ویژگی‌ها به طور پیش‌فرض به مصرف‌کننده عادی کمک نمی‌کند زیرا آنها از وجودشان خبر ندارند.» «آنها باید به صورت پیش‌فرض روشن باشند و کاربران هنگام پیکربندی اولیه گوشی، اطلاع‌رسانی بهتری دریافت کنند. به همین دلیل است که باید فعال باشند و نباید غیرفعال شوند.»

در عین حال، دیگر قابلیت‌های ویژه مانند ردیابی موقعیت از طریق مرورگر وب، در واقعیت تأثیر زیادی ندارد. اگر تلفن در مجموعه‌ای بزرگ از آپارتمان‌ها پیدا شود، پلیس بدون مستندات بیشتر کاری نمی‌تواند انجام دهد چون گرفتن حکم جستجوی وسیع دشوار است.

این دقیقاً چیزی بود که داگمور هنگام سرقت آیفونش تجربه کرد. او گفت: «آخرین محل ردیابی شده حدود ۱۰ مایل دورتر از محل سرقت بود.» پلیس به او گفت «هیچ شانسی برای بازیابی گوشی نیست.» پلیس متروپولیتن در واکنش به نیوساینتیست گفت: «متأسفانه تحقیقات به دلیل نبود دوربین‌های نظارتی در منطقه پیشرفت نداشته است. ما ناامیدی قربانیان را درک می‌کنیم.»

بسیاری از شرکت‌های اصلی تولیدکننده تلفن همراه به درخواست مصاحبه با نیوساینتیست پاسخ ندادند. سامسونگ، شیائومی و گوگل پاسخی ارسال نکردند، اما اپل پاسخ داده است.

سخنگوی اپل گفت: «ما در طول دهه گذشته اقداماتی در زمینه سخت‌افزار، نرم‌افزار و خدمات مشتری انجام داده‌ایم.» «ما سرمایه‌گذاری‌های مهمی برای ارائه ابزارها و ویژگی‌هایی انجام داده‌ایم که در صورت سرقت کنترل دستگاه‌ها را در دست کاربران باقی می‌گذارد و همچنان به این روند ادامه می‌دهیم.» سخنگوی اپل دلیل غیرفعال بودن پیش‌فرض برخی گزینه‌های امنیتی را توضیح نداد.

در نهایت، تنها راه واقعی برای جلوگیری از سرقت گوشی‌های هوشمند ـ به جز مراقبت دائمی هنگام استفاده عمومی ـ این است که سازندگان کنترل کامل بر سخت‌افزار و نرم‌افزار داشته باشند و ویژگی‌ قفل کامل دستگاه، برنامه‌ها و قطعات را ارائه کنند تا سوءاستفاده و فروش مجدد را غیرممکن سازد. اما اوسالیوان معتقد است که این اولویت اصلی آنها نیست. او می‌گوید: «اگر بخواهم کاملاً صادق باشم، احتمالاً بزرگ‌ترین دغدغه آنها نیست چراکه گوشی‌های سرقت شده هنوز برای فروش گوشی‌های جدید کسب‌وکار منطقی محسوب می‌شوند.»