این قلعه یک منطقه تاریخی و باستانی است و در اطراف آن درخت چناری با قدمت ۵۰۰ سال وجود دارد که بازدید از آن قطعاً جذاب خواهد بود.
دژ سام شامل سه بخش مختلف اما مرتبط به یکدیگر است که فاصله قابل توجهی از هم دارند. با نگاهی اجمالی به موقعیت و نوع ساخت بنا درمییابیم که دارای کارکرد نظامی و دفاعی بوده زیرا در بلندترین نقطه کوه سام بنا شده است.
این قلعه در منطقه چرداول از سه بخش تشکیل شده؛ دو برج در ضلعهای شمال و شمال غربی قرار دارند، و حجره نگهبانی آن در دل کوه ساخته شده است. همچنین بقایای یک چارطاقی یا آتشکده در ضلع جنوب غربی دژ دیده میشود که احتمالاً در دوران حمله اعراب به ایران به مسجد تبدیل شده بود.
علاوه بر درخت ۵۰۰ ساله نزدیک قلعه، چند چشمه آب و ریشه درخت عود نیز دیده میشود که از آن ریشهها در جشنها و مناسبتهای مختلف استفاده میشده است.
با توجه به اینکه در زمان ساخت این بنا هیچ پلان و طرح از پیش تعیین نشده بود، سازنده بنا اتاقها و ورودیها را با توجه به شکل طبیعی صخرهها طراحی کرده است. به طور کلی، طراحی دژ سام بر اساس مدلسازی معماری دوره ساسانی ساخته شده است و مصالح مورد استفاده شامل سنگ، گچ، ساروج و در برخی نقاط نیز گل بوده است.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان ایلام از آغاز عملیات مرمت و ساماندهی قلعه سام در شهرستان چرداول خبر داد.
فرزاد شریفی اعلام کرد: برای مرمت و ساماندهی قلعه سام، اعتبار بالغ بر ۳ میلیارد و ۱۵۰ میلیون ریال از اعتبارات استانی تخصیص یافته است.
وی افزود: عملیات مرمت شامل بازسازی بخشهای فرسوده دیوارهای خشکهچینی، پاکسازی لایههای خاک، لایروبی و ایجاد کانالها و آبراههای انحرافی در مسیرهای منتهی به این اثر تاریخی میباشد.
شریفی خاطرنشان کرد: قلعه سام یکی از آثار باستانی و تاریخی استان ایلام است که در محوطهای نزدیک روستای «چمبور» در شهرستان هلیلان واقع شده است.
وی همچنین گفت: این مجموعه از سه بخش مستقر در فواصل جداگانه اما مرتبط تشکیل شده است که احتمالاً بازه زمانی ساخت آن متعلق به دوران پایانی حکومت پارتها و اوایل دوره ساسانی میباشد.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی ایلام تاکید کرد: معماری قلعه سام دارای کارکرد نظامی و دفاعی است و در سختگذرترین ارتفاعات کوه ساخته شده است. به علت فقدان طرح و نقشه اولیه، معمار بنا بخشهای مختلف را مطابق با شکل طبیعی صخرهها طراحی کرده است.
شریفی افزود: این قلعه به عنوان یکی از آثار باستانی و جاذبههای تاریخی استان ایلام با شماره ۷۹۹۸ در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
irrss.ir