انتخابات ایالات متحده آمریکا از یک سازوکار منحصر به فرد پیروی میکند که ترکیبی از مشارکت مستقیم مردم و یک سیستم کالج انتخاباتی است که در نهایت رئیس جمهور را تعیین میکند.
ایالتهای حساس که معمولاً به آنها «ایالتهای نوسانی» گفته میشود، به دلیل پیشبینیناپذیری تاریخی در الگوهای رأیدهی، نقش مهمی ایفا میکنند. همچنین سیستم انتخابات اولیه این امکان را به احزاب میدهد تا نامزد خود را از طریق مجموعهای از آرای ایالتی انتخاب کرده و در نهایت نامزد نهایی حزب مشخص شود.
بر اساس ارزیابیهای اخیر، نتایج نظرسنجیها متغیر بوده است؛ ابتدا کامالا هریس با اختلاف متوسط ۴ درصد پیشتاز بود، سپس دونالد ترامپ با اختلاف ۳ درصد پیش افتاد و اکنون به نظر میرسد وضعیت تقریباً برابر شده است.
نظرسنجیها هنوز نشان نمیدهند که رئیس جمهور بعدی آمریکا چه کسی خواهد بود. در روزهای گذشته، نتایج نظرسنجیها از پیشتازی ۴ درصدی کامالا هریس تا پیشتازی ۳ درصدی دونالد ترامپ در نوسان بوده است.
در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰، کسانی که نظرسنجیها را دنبال میکردند ممکن بود از نتایج اعلام شده هم در سطح ملی و هم ایالتی شگفتزده شوند. در هر دو دوره، نظرسنجیها میزان موفقیت دموکراتها را بیش از حد تخمین زده بودند. در رقابت انتخاباتی ۲۰۱۶، در بازهای مشابه با وضعیت فعلی، نظرسنجیهای ABC نیوز هیلاری کلینتون را ۱۲ درصد جلوتر از ترامپ نشان میدادند و پیروزی او قطعی به نظر میرسید.
اما در نهایت، کلینتون تنها دو درصد بر ترامپ در آرای مردمی جلوتر بود و ترامپ در آرای کالج انتخاباتی پیروز شد.
حتی با پیروزی قاطع جو بایدن در انتخابات ۲۰۲۰، اختلاف ۴.۵ درصدی وی در برابر ترامپ کمتر از برآوردهای نظرسنجیهای فاکس نیوز بود که چند روز قبل از انتخابات پیروزی با اختلاف ۸ درصد برای بایدن پیشبینی میکردند.
با وجود آنکه نتایج نظرسنجیها رقابت فشردهای بین دو نامزد دموکرات و جمهوریخواه را نشان میدهد، قماربازانی که روی نتیجه انتخابات شرط بندی میکنند، معتقدند دونالد ترامپ برنده رقابت هفته آینده خواهد بود.
با این حال، مهمترین عامل تعیینکننده برنده انتخابات، نتایج در هفت ایالت کلیدی پنسیلوانیا، کارولینای شمالی، جورجیا، میشیگان، آریزونا، ویسکانسین و نوادا است. در این ایالتها، که به عنوان مراکز تعیینکننده رئیس جمهور شناخته میشوند، بیشتر نظرسنجیها ترامپ را پیشتاز میدانند.
کار برای کامالا هریس دشوارتر است، اما پیشتازی ترامپ در این هفت ایالت به معنای پیروزی قطعی وی نیست. تقریباً نتیجه در آریزونا و نوادا برای ترامپ تقریباً قطعی است، اما در پنج ایالت دیگر رقابت بسیار نزدیک است و امکان تغییر در آرا وجود دارد. لازم به ذکر است که ترامپ حدود ۱۹ رأی الکترال در ایالتهای با نتایج نسبتاً مطمئن از دست داده است. در حال حاضر شانس دونالد ترامپ کمی بیشتر است، اما هر دو نامزد برای پیروزی نیازمند کسب آرای الکترال حداقل سه ایالت از پنج ایالت کلیدی دیگر (پنسیلوانیا، کارولینای شمالی، جورجیا، میشیگان و ویسکانسین) هستند.
بنابراین میتوان اظهار داشت که رقابت در انتخابات آمریکا بسیار فشرده است و این موضوع میتواند دلیلی برای بروز اعتراضات احتمالی در میان کمپینهای انتخاباتی به خصوص در کمپین دونالد ترامپ باشد.
به همین دلیل، نگرانی جامعه آمریکایی از تنشهای پس از انتخابات از جمله مسایل مهم در صحنه انتخابات است. بر اساس نتایج یک نظرسنجی معتبر که توسط مرکز تحقیقات امور عمومی آسوشیتدپرس-نورک انجام شده است، شهروندان آمریکایی به شدت نگران پیامدهای انتخابات ۲۰۲۴ هستند.
طبق این نظرسنجی، نزدیک به ۴۰ درصد رأیدهندگان ثبت نام شده نگرانی «بسیار زیاد» یا «شدید» خود را از احتمال بروز خشونتهای سیاسی و تلاش برای زیر سؤال بردن نتایج انتخابات اعلام کردهاند. از سوی دیگر، تنها یک سوم رأیدهندگان معتقدند که دونالد ترامپ در صورت شکست، نتیجه را خواهد پذیرفت؛ در حالی که حدود ۸۰ درصد اعتقاد دارند کامالا هریس در صورت شکست پذیرش نتیجه را خواهد داشت.
بر این اساس، پیشبینی میشود در صورت شکست دونالد ترامپ، احتمال بروز ناآرامی و شورشهای داخلی در آمریکا افزایش یابد؛ چرا که جمهوریخواهان در حال آمادهسازی دادخواستهای متعدد حقوقی با هدف زیر سؤال بردن نتایج انتخابات هستند. بسیاری از تحلیلگران آمریکایی هشدار دادهاند که ادامه این اختلافات میتواند بیاعتمادی عمومی را تشدید کرده و به ناآرامیهایی مشابه روز ۶ ژانویه ۲۰۲۱ بر سر کنگره منجر شود.
پروندههای حقوقی ترامپ پس از انتخابات
از سوی دیگر، دونالد ترامپ این روزها با مجموعهای از پروندههای حقوقی مولد مواجه است. بر اساس آخرین گزارشها، وی با بیش از ده پرونده قضایی فعال روبرو است که احتمال پرداخت جریمههای سنگین بیش از نیم میلیارد دلار و مواجهه با حدود چهل اتهام کیفری را دارد.
نتیجه انتخابات ۵ نوامبر میتواند سرنوشت متفاوتی برای این پروندهها رقم بزند. کارشناسان حقوقی معتقدند در صورت پیروزی ترامپ، مصونیت ریاست جمهوری ممکن است به تعویق یا توقف موقت این پروندهها، حتی برخی پروندههای فدرال، منجر شود.
در حال حاضر، مهمترین پرونده ترامپ در نیویورک در جریان است که وی با ۳۴ اتهام جنایی جعل اسناد تجاری مواجه است. این پرونده که ممکن است به حبس منجر شود، در ۲۶ نوامبر تصمیمگیری خواهد شد؛ هرچند تیم حقوقی ترامپ در تلاش است با استناد به رأی دیوان عالی، آن را مختومه کند.
در صورت شکست ترامپ در برابر کامالا هریس، شرایط میتواند به سرعت به ضرر وی تغییر کند. در این حالت، احتمال صدور حکم زندان تا اواخر نوامبر و برگزاری دادگاههای کیفری در سال ۲۰۲۵ وجود دارد.
همچنین، ترامپ باید بابت جریمه ۴۷۸ میلیون دلاری پرونده تقلب پاسخگو باشد که روزانه بیش از ۱۱۱ هزار دلار به آن افزوده میشود.
در پروندهای دیگر، دادگاه ترامپ را به پرداخت ۸۸ میلیون دلار غرامت به ای. جین کرول نویسنده آمریکایی محکوم کرده است. هرچند وکلای ترامپ در حال درخواست تجدیدنظر هستند، اما شکست در انتخابات میتواند روند رسیدگی به این پروندهها را تسریع کند که این امر احتمالاً به افزایش تنشها در بین حامیان وی منجر خواهد شد.