تغذیه بعد از عمل سنگ کلیه؛ سریع‌تر بهبود پیدا کن

آیا شما یا یکی از عزیزانتان به تازگی عمل سنگ کلیه را پشت سر گذاشته اید و به دنبال راهی برای بهبود سریع تر هستید؟ اگر جواب شما «بله» است، این مقاله دقیقاً همان چیزی است که نیاز دارید! من خودم 33 سال دارم، اهل تهران و به عنوان یک کارشناس تغذیه با تجربه، می خواهم کمی از تجربیات شخصی ام و البته دانش علمی به روز را با شما درمیان بگذارم تا بتوانید نه تنها فرایند بهبود را تسریع کنید بلکه از برگشت مجدد سنگ کلیه هم جلوگیری نمایید. بیا باهم صادق باشیم؛ هیچ کس دوست ندارد بعد از عمل سنگ کلیه درد بکشد یا دوباره دستش به جراحی بخورد. پس بیایید یاد بگیریم چطوری می توان با تغذیه درست، کنار این مسئله بزرگ آمد.

چرا تغذیه درست بعد از عمل سنگ کلیه اینقدر مهم است؟

پس از عمل، بدن شما نیازمند مراقبت ویژه ای است، چون مثلاً سلول ها و بافت های آسیب دیده باید ترمیم شوند و آن هم مستلزم مواد مغذی مناسب است. نوشیدن آب کافی، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم و پتاسیم می تواند به بازیابی انرژی و جلوگیری از عود بیماری کمک کند. طبق تحقیقاتی که انجمن اورولوژی آمریکا (AUA) منتشر کرده، رژیم سالم و متعادل نقش مهمی در کاهش احتمال تشکیل سنگ های جدید دارد.^[1] تازه، تغذیه غلط باعث می شود فرایند درمان طولانی تر شود و ممکن است حتی مجبور شوید دوباره تحت عمل جراحی قرار بگیرید؛ وحشتناک نه؟!

نکته طلایی اول: آب، آن ابرقهرمان بی رقیب!

می دانید چه چیزی بعد از عمل سنگ کلیه بیش از همه به کارتان می آید؟ آب! بدن شما برای شست وشوی کلیه ها و کاهش غلظت مواد معدنی که می توانند سنگ بسازند، نیاز دارد کاملاً هیدراته باشد. سعی کنید روزانه حداقل 8 تا 10 لیوان آب بنوشید. حتی شده جلوی تلویزیون با خودتان حرف بزنید و هر بار که آب می خورید بگویید: «تو ابرقهرمانی که منو نجات دادی!» نوشیدن آب زیاد علاوه بر پاکسازی کلیه ها، از بروز یبوست هم جلوگیری می کند که برای کسانی که عمل کردند، هم خیلی مهم است. البته، اگر پزشک به شما محدودیت مایعات داد، حتماً طبق دستورات پیش بروید.

مواد غذایی مجاز و ممنوعه؛ دوست یا دشمن؟

گاهی رژیم بعد از عمل کلیه به نظرتان شبیه رفتن به یک مهمانی غیرقابل تحمل می آید که نمی توانید هر چه دلتان می خواهد بخورید. ولی اصلاً اینطور نیست! مواد غذایی مانند میوه های تازه (مخصوصاً توت فرنگی و گیلاس)، سبزیجات برگ سبز و پروتئین های سالم مثل ماهی و مرغ به بهبودی شما کمک می کنند. از طرف دیگر، غذاهای پرنمک، غذاهای فرآوری شده، و نوشیدنی هایی مثل نوشابه های گازدار باید تا حد امکان کنار گذاشته شوند. بگذارید یک نکته علمی بهتون بگم: نمک اضافی می تواند باعث افزایش تولید اگزالات شود و همان اگزالات ها یکی از عوامل اصلی تشکیل سنگ های کلیه اند.^[2]

دوری از کافئین؟ حرف امروز و دیروز نیست!

حالا نمی خواهم نقش مامان های سختگیر را بازی کنم اما باور کنید حجم زیاد کافئین، به ویژه قهوه زیاد، می تواند کلیه های شما را اذیت کند. تحقیقات دانشگاه هاروارد نشان داده مصرف متعادل قهوه (حدود 1 تا 2 فنجان در روز) معمولاً مشکلی ندارد اما زیاده روی در آن می تواند باعث کم آبی بدن و فشار مضاعف به کلیه ها شود.^[3] اگر شما هم مثل من عاشق قهوه اید، ناراحت نشوید، ولی بهتر است همراه آن آب بیشتری بنوشید و از زیاده روی بپرهیزید.

تجربه شخصی: چطور تغذیه ام را تغییر دادم و حالا سالم ترم؟

اجازه بدهید یک داستان کوتاه از خودم بگویم. سال گذشته مادرم عمل سنگ کلیه داشت و بعد از عمل خیلی نگران بودم که مبادا دوباره دچار مشکل شود. شروع کردم به جست وجو درباره تغذیه مناسب و تغییر عادات غذایی خانواده مان. به مادرم یاد دادم چگونه آب را بیشتر بخورد، از سبزیجات تازه در هر وعده استفاده کند، و کمتر از غذاهای پرنمک و سرخ کردنی بهره ببرد. باور کنید فقط سه ماه بعد از عمل، حالش طوری بود که می گفت احساس می کند مثل قبل از عمل قوی شده است. این تجربه واقعی برای من اثبات کرد چقدر تغذیه سالم می تواند معجزه کند.

چند نکته طلایی برای تغذیه بعد از عمل سنگ کلیه

• روزانه حداقل ۲/۵ لیتر آب بنوشید (مگر دستور پزشک غیر از این باشد).
• مصرف نمک و سدیم را کاهش دهید.
• از غذاهای پر اگزالات مانند اسفناج زیاد نخورید.
• پروتئین های حیوانی را به اندازه مصرف کنید و از گوشت های چرب بپرهیزید.
• مصرف میوه ها و سبزیجات را افزایش دهید تا ویتامین و آنتی اکسیدان دریافت کنید.

چرا مشورت با متخصص تغذیه را فراموش نکنید؟

هر بدن و هر بیماری شرایط خاص خودش را دارد. شاید تصور کنید چون تجربه ای مشابه دارید، می توانید رژیم جادویی برای همه تجویز کنید. اما پزشکان و متخصصان تغذیه با بررسی های کامل بدن و آزمایشات، مناسب ترین برنامه غذایی را به شما معرفی خواهند کرد. طبق نظر متخصصین مثل دکتر ساناز خالقی، رعایت تغذیه شخصی سازی شده بعد از عمل سنگ کلیه به شدت جلوی عود بیماری را می گیرد.^[4] پس بیخیال جستجوهای اینترنتی ثابت نشوید و حتماً از راهنمایی های تخصصی بهره ببرید.

نتیجه گیری و کلام آخر؛ تغذیه پل طلایی بهبود است!

اگر بخواهم به شما نکته ای را دوباره گوشزد کنم، آن نکته همین است: تغذیه بعد از عمل سنگ کلیه مثل چتر نجات شما در برابر برگشت دوباره سنگ است. مراقبت های غذایی و هیدراتاسیون درست، سبب می شود کلیه های شما بهتر و سریع تر ترمیم شوند و مهم تر از همه، از ایجاد مجدد سنگ ها جلوگیری شود. به یاد داشته باشید؛ هیچ بیماری از غذا نمی ترسد اگر تغذیه اش هوشمندانه باشد. پس با کمی عشق به خودتان و توجه به نیازهای بدنتان، مسیر بهبود را از همین امروز شروع کنید. مطمئنم که راه طولانی نیست و خیلی زود به زندگی عادی خود برمی گردید.

سوالات متداول درباره تغذیه بعد از عمل سنگ کلیه

1. آیا بعد از عمل سنگ کلیه مصرف لبنیات مجاز است؟

بله، لبنیات کم چرب می توانند منبع خوبی برای کلسیم باشند که به کاهش جذب اگزالات در روده کمک کرده و تشکیل سنگ را کاهش می دهند.

2. مصرف چه میوه هایی برای بعد از عمل سنگ کلیه مفید است؟

میوه هایی مثل سیب، توت فرنگی، گیلاس و میوه های با آب زیاد به هیدراتاسیون و کاهش اسید اوریک کمک می کنند و توصیه می شوند.

3. آیا محدودیتی در مصرف پروتئین وجود دارد؟

مصرف پروتئین حیوانی باید متعادل باشد، زیرا مقدار زیاد آن می تواند اسید اوریک را افزایش دهد و زمینه ساز تشکیل سنگ شود.

4. نوشیدنی های حاوی کافئین مناسبند؟

مصرف متوسط قهوه یا چای معمولاً مشکلی ندارد ولی زیاده روی ممکن است باعث کم آبی و تحریک کلیه ها شود.

5. چند روز بعد از عمل می توانم غذای معمولی بخورم؟

معمولاً بعد از گذشت چند روز و زمانی که حالت تهوع یا درد کاهش یافت، می توانید به تدریج به رژیم معمولی بازگردید اما حتماً با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

خلاصه نکات کلیدی در تغذیه بعد از عمل سنگ کلیه

منابع:

1. AUA Kidney Stones Guidelines
2. NCBI – Oxalates in diet
3. Harvard Nutrition Source – Coffee
4. Sanaz Khalaghi – Kidney Stone Diet

https://hilifefood.ir