بهترین وکیل کیست و چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟ گروه وکلای آرتین-عرفان وکیلی

انتشار: شهریور 26، 1403
بروزرسانی:
31 خرداد 1404

ماده ۱۰۳ قانون مالیات‌های مستقیم مقرر کرده که وکلای دادگستری و افرادی که در محاکم خاص وکالت می‌نمایند، موظفند که در وکالت‌نامه‌های خود مبلغ حق‌الوکاله را درج کنند و ۵ درصد آن را به عنوان علی‌الحساب مالیاتی بر روی وکالت‌نامه، تمبر الصاق و ابطال نمایند. مطابق بند (ه) ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت، برای صدور پروانه وکالت اتفاقی مبلغ ده هزار ریال باید تمبر الصاق و ابطال گردد. وکالت اتفاقی به معنای این است که شخص بدون داشتن پروانه وکالت به صورت استثنائی و محدود از حقوق خویشاوندان خود دفاع کند، به شرط این که دارای دانش حقوقی مناسب باشد. وکیل کسی است که دیگری او را نایب خود می‌گزیند و موکل شخصی است که به دیگری وکالت می‌دهد. نکته مهم این است که هر دو طرف باید عاقل و بالغ بوده و قصد و اختیار داشته باشند. اگرچه امر وکالت به رشته‌های تخصصی تقسیم نشده ولی هر وکیل با تجربیات و ممارست خود در نوع خاصی از دعاوی تبحر پیدا کرده است. به عنوان مثال، فردی ممکن است در امور بین‌الملل، خانواده، قراردادها، حقوق اداری، ثبتی، مالیاتی، جزایی (از جمله قتل، چک، سرقت و…) تخصص داشته باشد. بنابراین، در چنین مواردی بهتر است با مشاوره از مطلعین به وکیلی مراجعه کنیم که در زمینه کار ما تخصص و شهرت دارد. از منظر نحوه و قرارداد وکالت، می‌توان دسته‌بندی‌هایی را در نظر گرفت.

• در پرونده‌هایی که رسیدگی به آنها بر عهده دادگاه کیفری یک است یا جرائمی که نیازمند پرداخت دیه یا ارش بیش از خمس دیه کامل است و همچنین در جرائم تعزیری درجه شش و بالاتر، دادسرا یا دادگاه اطفال و نوجوانان به ولی یا سرپرست قانونی متهم ابلاغ می‌کند که برای او وکیل تعیین نماید.
• تحقیق در مورد اطلاعات، تهیه پیش‌نویس اسناد، میانجی‌گری در اختلافات و ارائه مشاوره به مشتریان درباره حقوق قانونی آن‌ها، تنها نمونه‌ای از مسئولیت‌هایی است که بسته به حوزه قانون شامل آن‌ها می‌شود.
• وکیل دادگستری کسی است که با داشتن پروانه وکالت و عضویت در یکی از کانون‌های وکلای دادگستری، از طرف اشخاص حقیقی یا حقوقی (دولتی یا غیر دولتی) به دفاع از حقوق موکل و پاسخ به ادعاها و دلایل و ارائه آن‌ها در دادسراها و دادگاه‌ها و ادارات ثبت اسناد و املاک پرداخته و می‌پذیرد.
• به‌طور کلی، اگر فردی با دیگری قرارداد وکالت امضا کند، به عنوان وکیل او در انجام کار مشخص شده شناخته می‌شود.
• حضور افرادی که آگاهی جامع و دقیقی از قوانین جاری کشور، رویه قضایی محاکم دادگستری و نظریه‌های دکترین حقوقی دارند، در کنار طرفین دعوا می‌تواند به‌طور معناداری تنش‌های روانی آن‌ها را کاهش دهد.

وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه می‌گیرند، ابتدا به مدت ۲ سال در دوره کارآموزی قرار دارند و تحت نظر وکیل سرپرست می‌توانند به دفاع از حقوق موکل بپردازند. پس از گذراندن ۲ سال و تأیید صلاحیت علمی و انجام گزینش‌های مربوطه، موفق به دریافت پروانه وکالت پایه یک می‌شوند. این افراد در دادگاه‌های حقوقی، دادگاه خانواده، شورای حل اختلاف و موارد مشابه به امور مدنی که مرتبط با قوانین حقوقی مانند قانون مدنی، قانون آیین دادرسی مدنی، قانون تجارت، قانون حمایت خانواده، قانون امور حسبی و… است، وارد می‌شوند. این دسته از وکلا به‌طور تخصصی در زمینه‌های ذکر شده اقدام می‌کنند تا به حل مشکلات موجود بپردازند.

وکیل کیست و وظیفش چیست؟

از سوی دیگر، کاربری زمین کشاورزی فقط محدود به کشاورزی و کشت و برداشت محصولات است و مجاز به انجام امور دیگری نیستند. همچنین، در سال 1379 قانون برنامه ۵ ساله سوم توسعه اقتصادی تصویب شد که در ماده ۱۸۷ آن قوه قضائیه این حق را دارد که وکلای خود را تحت نظر به امور وکالت مشغول نماید. بهترین وکیل در وکلای آرتین، وکیلی است که اگر متوجه شود امکان وکالت برای مشکل حقوقی موکل وجود ندارد، از گرفتن پرونده صرف نظر کند تا از هدر رفت هزینه و آسیب به موکل جلوگیری نماید. خدمات رایگان موسسه حقوقی دادآرمان برای بهترین وکلای پایه یک دادگستری تهران در دسترس است. همچنین، اگر وکالت در خارج از ایران داده شود، باید به تأسیس تابع یک مأمور سیاسی یا کنسولی جمهوری اسلامی ایران برسد.

وکالت وکیل باید در نظر دادگاه محرز باشد. چرا که به طور کلی، تمام اقدامات و اعمال وکیل نسبت به موکل، در حدود وکالت‌نامه، مؤثر بوده و نظر دادگاه نیز به منزله اقدامات و اعمال موکل است. وکالت از جمله عقود بسیار رایج است که امروزه در صحنه‌های اجتماعی، بانکی و اقتصادی بسیار کاربرد دارد. پرداخت هزینه‌های مرتبط مانند هزینه‌های دادرسی، آگهی، کپی، کارشناسی و تماس‌های تلفنی بر عهده موکل است که باید طبق اعلام وکیل آن را پرداخت کند. وکالت یکی از معمول‌ترین عقود است که در حال حاضر در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و بانکی به‌وفور جزو استفاده‌ها قرار می‌گیرد.

در بسیاری از موارد، فرد گزینه‌ای برای انتخاب وکیل ندارد و باید این مسئولیت را به شخص دیگری بسپارد تا برای او وکیلی انتخاب کند. همچنین، این نوع وکیل بیشتر برای رسیدگی به امور جزایی و محکومیت‌های مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد، به ویژه زمانی که فرد به دلیل حبس نمی‌تواند وکیلی برای خود انتخاب کند. اگر بخواهیم درباره پیشینه امور قضایی صحبت کنیم، می‌توان گفت که در دوران باستان در یونان و رم، وقایع قضایی به اشخاصی محول می‌شد تا مشکلات حقوقی را به جای دیگران حل کنند. واضح است که در آن زمان افراد دانش چندانی در زمینه حقوق و امور قضایی نداشتند و این موجب تضییع حقوق بسیاری از افراد شد. به همین دلیل، در طی قرون متمادی، جایگاه افرادی که برای دفاع از موکلان و احقاق حق تلاش می‌کردند در نظام‌های قضایی مختلف تثبیت شد و به تدریج شغل وکالت در بین مردم اعتبار یافت. قبل از اینکه به انواع وکلا بپردازیم و به سوال “چند نوع وکیل داریم؟” پاسخ دهیم، اجازه دهید اطلاعاتی را درباره شغل وکیل، انواع وکالت و وکیل دادگستری ارائه نماییم.

قانون اساسی حق انتخاب وکیل را به‌عنوان حق طرفین دعوا در تمامی دادگاه‌ها به رسمیت شناخته است. حق انتخاب وکیل در دادگاه‌ها و نحوه اعمال آن، شرایط وکیل، قرارداد وکالت و انقضای وکالت، به صورت متوالی بررسی خواهد شد. اگر وکیل استعفا دهد، دادگاه می‌تواند علاوه بر تأخیر در جلسه دادرسی، دادرسی را به مدت یک ماه متوقف کند (ماده ۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی). بر اساس ماده ۳۱ قانون آیین دادرسی مدنی، هر یک از طرفین دعوا می‌تواند تا دو وکیل داشته باشد. همچنین، ماده 203 مقرر کرده که سپاه موظف است به منظور حمایت از بسیجیان، رزمندگان و ایثارگران، دفاتر مشاوره حقوقی و قضایی را با هماهنگی قوه قضائیه و وزارت دادگستری تأسیس و اداره کند.

وکیل کیفری کیست؟

هرچند که در این روزها وکالت و شان وکیل در جامعه تحت تأثیر مسائل تجاری قرار گرفته است، اما همچنان شاهد آن هستیم که در پرونده‌ای، وکیلی با حق‌الوکاله‌ای اندک، جان خود را در برابر گلوله طرف مقابل از دست می‌دهد و این وقایع وکالت را از دیگر مشاغل قضائی متمایز می‌سازد. حق الوکاله وکیل تابع قرارداد بین طرفین خواهد بود و اگر قراردادی درخصوص حق الوکاله یا مقدار آن وجود نداشته باشد، تابع عرف و عادت است. اگر عادت مسلمی وجود نداشته باشد، وکیل مستحق اجرت المثل خواهد بود. دستیابی به حق در دادگستری نیازمند رعایت الزامات قانونی است و هر دعوا یا دفاعی که بدون توجه به این الزامات مطرح شود، ممکن است منجر به نتیجه معکوس شود و حقی که در حالت ثبوتی بر پایه اصول وجود دارد، احقاق نشود و در نتیجه، شخص بی‌حق پیروز شود. لذا باید با درایت و به موقع نسبت به تنظیم دادخواست‌ها، شکایات، انتخاب اسناد و سایر ادله اقدام نمایید.

رزرو زمان مشاوره

برای بسیاری از مردم این مسئله روشن نیست که هر دانشجوی حقوق وکیل نیست و این تصور رایج است که شخص با تحصیل حقوق و اخذ مدرک لیسانس به وکالت می‌رسد. اما این پندار نادرست است و تنها تعداد محدودی از فارغ‌التحصیلان حقوق موفق به اخذ پروانه وکالت می‌شوند. ترس موکل و خطاکار ممکن است حقیقت را کتمان کند و عدم مهارت کافی در دفاع نیز ممکن است موجب شود که در دنیای پیچیده امروز، اشخاص در دادگاه‌ها نتوانند به حقوق خود دست یابند. به‌طور کلی، وکالت انواع گوناگونی دارد که افراد می‌توانند با توجه به زمان و شرایط پرونده خود، وکیل مناسب را انتخاب کنند. اگر به وکیلی مراجعه می‌کنید، لازم است به او اطمینان داشته باشید و باید بدون واهمه همه موضوعات را با او در میان بگذارید. چون اگر در موضوعات خود پنهانکاری کنید، وکیل نمی‌تواند مسئله شما را به درستی تحلیل و روش مناسبی برای آن مشخص کند و بدین ترتیب شانس شما برای موفقیت کاهش می‌یابد. در حال حاضر، در هر کدام از حوزه‌های حقوقی، وکیل آقا و یا خانم متخصص به فراوانی وجود دارد و افراد براساس علاقه خود می‌توانند در پرونده‌های مختلف، وکیل خانم یا آقا انتخاب کنند. معمولاً خانم‌ها به ویژه در پرونده‌های خانواده ترجیح می‌دهند که وکالت خود را به وکیل خانم بسپارند، در حالی که در پرونده‌های کیفری، به دلیل ماهیت سخت‌گیرانه آن، مردم بیشتر به آقایان مراجعه می‌کنند.

بعد از مدتی برای آن وکیل پروانه وکالت صادر خواهد شد و پس از این مرحله وکیل می‌تواند برای احقاق حق موکلان خود تلاش کرده و به عنوان یک وکیل پایه یک به فعالیت‌های خود ادامه دهد. بر اساس اصول قانونی جمهوری اسلامی ایران، هیچ شخصی به جز وکلای دادگستری که دارای پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری هستند نمی‌توانند در جلسات دادگاه به دفاع از حقوق افراد بپردازند، مگر به صورت موقت و تحت شرایط خاص. وکیل دادگستری تحصیلات خود را در رشته‌های حقوق و فقه و مبانی در مقطع کارشناسی یا بالاتر گذرانده است و باید در آزمون وکلای دادگستری قبول شود تا به عنوان وکیل پایه یک دادگستری مشغول به کار شود. وکیل قضایی برای دستیابی به این مقام باید از مراحلی عبور کند که شامل آزمون‌های کتبی و شفاهی است و در این راستا، فرد می‌تواند به وکیل پایه یک دادگستری تبدیل گردد. وکلای پایه یک دادگستری از مجرب‌ترین وکلا هستند که در تمامی امور حقوقی حق مداخله و پیگیری امور را دارند، در حالی که وکلای پایه دو دادگستری دارای اختیارات محدودتری هستند. وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه می‌گیرند، ابتدا در دوره کارآموزی به‌مدت ۲ سال قرار دارند و می‌توانند زیر نظر وکیل سرپرست به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند. پس از گذراندن ۲ سال و تأیید صلاحیت علمی و گزینش‌های مربوطه، موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک می‌شوند.